توجیه تلاش و هزینه از دست رفته (موانع تفکر هوشمندانه – ۲)
این را بدانیم که اگر ما زمان، عشق یا پول زیادی صرفِ یه کار اشتباه یا زیانده کردیم دلیلِ خوبی برای ادامۀ همان مسیر نیست. «جلوی ضرر را هر وقت بگیری منفعت است».
فرض کنیم با دوست یا خانواده به یک کنسر رفتیم که در میانه اجرای گروه، متوجه شدیم سطحش خیلی پایینتر از یک موسیقی جذاب و مورد نظر است. دلیلی ندارد چون مبلغ زیاد (یا حتی با تخفیف) برایش هزینه کردیم بخواهیم تا آخرش بمانیم. همان موقع که متوجۀ این موضوع شدیم به جای حرص خوردن و کمردرد گرفتن، سالن را ترک کنیم و با دوستان یا خانواده بقیه تایمِ آن روز را به پیاده‌روی در فضای آزاد و یا رفتن به یک رستورانِ خوب و تبادل نظر و یا حداقل تجدید قوای روحی از طریق شوخی و مزاح با آنها بگذرانیم.
یا اگر بعد از ماهها و سال‌ها عاشقی، متوجه شدیم اساساً و به شکل ریشه‌ای، آن عشق نمی‌تواند ادامه پیدا کند، اشتباه است که فقط صِرفِ مدت زمان طولانیِ این عاشقی بخواهیم به رابطه ادامه بدهیم. باید با مشورت با طرف مقابل، سریعاً از آن رابطه‌ای که متوجه شدیم برای ما نیست خارج شویم.
اگر در سهامی سرمایه‌گذاری کردیم و امروز ارزش سهام به شدت افت کرده، معمولا نباید تصمیم ما این باشد که چون روی سهم هزینۀ زیادی کردیم پس صبر کنیم تا دوباره رشد کند که حداقل به اصل پولمان برسیم. در عوض می‌توانیم همین الان با مشورت با یک مشاو، سهم را بفروشیم و روی سهم دیگر یا بازارهای دیگر مثل بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنیم. (متاسفانه اغلب سرمایه‌گذاران هرقدر سهامشان بیشتر ضرر دهد، بیشتر به نگهداشتن آن سهم تمایل نشان می‌دهند!!!)
همچنین، وقتی توان و انرژی بسیاری در یک کار صرف می‌کنیم تمایل داریم نتیجه‌اش را بیشتر از مقدار واقعی ببینیم. به طور مثال تحقیقات ثابت کرده هرچه قبول شدن در آزمون ورودی شرکتها یا کنکور دانشگاهها سختتر باشد، پذیرفه‌شدگان ارزش بیشتری برای آن شغل یا رشته تحصیلی قائل هستند و بیشتر به حضور خود در آن مجموعه افتخار می‌کنند. حتی اگر وسط کار بفهمند انتخابشان اشتباه بوده.
یا اگر وسایل منزل را خودمان سرهم‌بندی کنیم برای ما ارزشمندتر از هر وسلیۀ حتی گرانقیمت‌تر است. و دل کندن از آن وسیله خیلی برایمان سخت می‌شود حتی اگر به این نتیجه رسیده باشیم دیگر به دردمان نمی‌خورد یا اصلا از همان اول هم نباید می‌خریدیمش.
این مشکلِ اخیر در میان طراحان، سازندگان تبلیغات، تولیدکنندگان محصولات و هر کسی که با «خلاقیت خود» کار می‌کند شایع تر است.
البته تمام این اتفاقات ناخودآگاه هستند و باید با دقت جلوی آنها را گرفت.
در مسیر موفقیت هر جا متوجه تصمیم اشتباه شدید، شجاعانه اعلام و اعتراف کنید. برای مدتی کوتاه احمق به نظر رسیدن بهتر است از این است که یک عمر خسارتِ یک تصمیم اشتباه را تحمل کنیم. ممکن است بارها و بارها جلوی ضررها را سریع بگیریم حتی اگر زمان و هزینه و تلاش زیادی را تا آنجا متحمل شده باشیم. حداقل منفعتش آن است که که ضررِ بیشتر نخواهیم داد. به جای اینکه یک سال بعد متوجۀ یک ضرر هنگفت بشویم بهتر است همین الان جلوی بیشتر شدنِ ضرر را بگیریم. پس اینبار که در چنین موقعیتهایی قرار گرفتیم به آن موضوع «دوباره» نگاهی کنیم و «فقط نتیجه» را ارزیابی کنیم و نه هزینه‌ها و تلاش‌های زیادی که در مسیر متحمل شدیم.
فهرست کامل سری مقالات موانع تفکر هوشمندانه را اینجا مشاهده کنید.
سوال، نظر، دیدگاه و کامنت در پایین همین صفحه فراموش نشود.
