اثر مرکب و اثر شبکه چیست
اثر مرکب Compound Effect
اول باید ببینیم تصاعد به چه معناست. حتما در کلاس درس یا در جاهای مختلف این کلمه به گوشتان خورده. تصاعد از ریشه کلمه صعد و همخانواده با صعود است. صعود هم که یعنی ارتفاع گرفتن و یا ارتقاء و «افزایش».
در علم ریاضی دو نوع تصاعد داریم: تصاد حسابی و تصاعد هندسی. با مثالهای زیر خیلی ساده فرق این دو معلوم خواهد شد:
2 ، 4 ، 6 ، 8 ، 10 ، 12 ، …
2 ، 4 ، 8 ، 16 ، 32 ، 64 ، …
در تصاعد حسابی، رشد اعداد به کمک عمل جمع (در مثال اول: جمع با عدد 2) و در تصاعد هندسی، رشد اعداد به کمک عمل ضرب (در مثال دوم: ضرب در عدد 2) اتفاق میافتد. به همین سادگی! ولی هر دو، تصاعد هستند چه با شیب ملایم (حسابی) و چه با شیب تند (هندسی).
محاسبه سریع تصاعد هندسی در نرخهای رشد کمتر از 10 درصد
اگر خیلی سریع بخواهیم ببینیم حدوداً ظرف چه مدت، تصاعد هندسی باعث میشود تغییرات به 2 برابرِ مقدار اولیه برسد، باید عدد 70 را بر نرخ رشد به درصد تقسیم کنیم. به طور مثال اگر نرخ رشد سرمایه ما هر سال 5 درصد باشد، تقریبا هر 14 سال سرمایه ما دوبرابر میشود. (70 تقسیم بر 5 میشود 14)
ما در اینجا میخواهیم در مورد اثر تصاعدیِ کارها و عادتهای کوچک روزمره خود روی آینده مان صحبت کنید.
یک بار دیگر به مثالها دقت کنید. هر دو با عدد بسیار کوچکِ 2 شروع شدند ولی بعد از ششمین مرتبه (این مرتبه میتواند روز، ماه، سال یا … باشد) به اعداد بزرگتری مثل 12 و 64 رسیدند. فکر میکنید در زندگی، به شکل طبیعی با کدام نرخ، رشد میکنیم؟ نرخ حسابی (ملایم) یا نرخ هندسی (تند)؟ پاسخ اینکه تحولات طبیعی و زندگی ما به شکل عجیبی در مسیر خط منحنی و به شکل تصاعدی ادامه پیدا میکند (شکل زیر).
اکنون خوشحالیم که نمودار بالا به ما نشان میدهد با وجود حرکت ملایمِ روزها یا ماههای اول، در آینده به سرعت به سمت بالا پیشرفت میکنیم اما این فقط و فقط به شرطی است که گامهای کوچک و عادات امروزمان از جنس مثبت باشد. در غیر اینصورت ما خیلی سریع سقوط میکنیم. اثر تصاعدی مانند شمشیر دولبه است. یک لبۀ مثبت و یک لبۀ منفی. اگر از امروز شروع کنیم و خرد خرد و کم کم ولی مداوم و هر روز عادات مثبتی مثل پس انداز کردن، پایبندی به استراتژی معاملاتی شخصی، اصلاح تغذیه، یادگیری یک مهارت یا دانش جدید و مطالعه را در خودمان نهادینه یا تقویت کنیم، بعد از مدتی اثر تصاعدیِ آن را در بهبود زندگی و وضع مالی و جسمی و روحی و کاری خودمان میبینیم. برعکس، اگر از امروز جلوی عادتها و کارهای منفی و متاسفانه تکراریِ خودمان را مثل ولخرجی، هله هوله خواری، خوش گذرانی با افرادِ ناموفق و شنا کردن در استخرِ زردِ برخی شبکههای اجتماعی، در خودمان اصلاح نکنیم، بعد از مدتی اثر تصاعدیِ آن را به شکلِ بدتر شدنِ وضع مالی و جسمی و روحی و کاری خودمان خواهیم دید.
دوباره به نمودار نگاه کنید. شما در آینده و در انتهای سمت راستِ نمودار، در اوجِ صعودید یا در اوجِ سقوط؟!!! این به خودتان بستگی دارد.
اثر شبکه Network Effect
اثر شبکه یک پدیده خاص است زیرا با هر کاربر اضافی، نه تنها یک رشد خطی در تسلط شبکه وجود دارد بلکه یک رشد تصاعدی نیز وجود دارد. در مورد آن اینگونه فکر کنید: اگر نیک و الکس بخشی از شبکه باشند، آنگاه یک ارتباط با یکدیگر برقرار میکنند. اگر جِرِمی وارد تصویر شود، این سه نفر اکنون میتوانند در مجموع سه اتصال برقرار کنند. حالا نیکول را اضافه کنید و شش اتصال داریم. اگر به اضافه کردن افراد به شبکه ادامه دهیم، این اعداد را شاهد خواهیم بود: اثر شبکه Network Effect اینگونه است که فیس بوک، آمازون و بیتکوین هر کدام بر صنایع مربوطۀ خود تسلط یافتهاند. فیس بوک، یکی از بزرگترین شرکتها و سایتهای شبکههای اجتماعی فعال امروزی، زمانی فقط یک رقیب در فضایی بود که به سرعت در حال رشد بود. قبل از تسلط فیسبوک، MySpace عنوان شماره یک شبکه اجتماعی را در اختیار داشت. همانطور که فیس بوک رشد کرد و در توسعه برنامههای تلفن همراه خود پیشرفت کرد، به محصولی به مراتب بهتر از مای اسپیس تبدیل شد که منجر به تثبیت موقعیت خود به عنوان پادشاه رسانههای اجتماعی شد. این به دلیل مفهومی است که تحت عنوان «قانون 10x» شناخته میشود، که در آن یک رقیب جدید برای تصاحب شبکه فعلی باید به مراتب بهتر از شرکت فعلی باشد.
در دنیای ارزهای دیجیتال، هیچ آلتکوینی 10 برابر بهتر از بیتکوین نخواهد بود. این به این دلیل است که امنیت بیتکوین و تسلط شبکه به طور تصاعدی تقویت میشود: با پیوستن گرههای بیشتری به شبکه، بیتکوین ایمن تر میشود و تسلط یک رمزارز جدید بر بازار، به طور فزایندهای غیرممکن میشود.